Zorgwacht® à la Stadswacht
In de Utrechtse krachtwijk Overvecht levert Zorgwacht® sinds 2007 professionele mantelzorg en burenhulp aan kwetsbare ouderen en burgers met een beperking. Ouderen kunnen voor huishoudelijke zorg, persoonlijke verzorging, begeleiding of gewoon een praatje, terecht bij een zorgwacht.
Signalering en preventie
De zorgwachten leveren (in)formele zorg in de wijk. Ze zijn de ogen en oren van de eerstelijnsgezondheidszorg, de Thuiszorg en het Ouderenwerk. Zij signaleren knelpunten en zorgelijke situaties en schakelen de wijkverpleegkundige in, die op haar beurt actie kan ondernemen.
Empowerment voor krachtwijken
Zorgwachten zijn volwassenen die een zekere afstand hebben tot de arbeidsmarkt. Ze ontvangen al dan niet een uitkering en krijgen de kans om te reïntegreren. Zorgwacht® biedt hen een leer- werk-overeenkomst, gekoppeld aan een plaats op de vakschool. Tijdens de opleiding gaat de leerling-zorgwacht aan de slag in de wijk. Binnen één jaar wordt de MBO-startkwalificatie ‘Helpende Zorg en Welzijn, mbo niveau 2’ gehaald, waarna iemand als gediplomeerde zorgwacht aan het werk gaat. Door de intensieve persoonlijke begeleiding is de opleiding een succes en het uitvalrisico laag.
Zorgwacht® als ‘tweesnijdend mes’
Volgens Wilhelmien Looymans, initiatiefneemster en oprichtster van Zorgwacht®, snijdt het mes aan twee kanten. ‘Het project is goed voor de krachtwijk, eenzame ouderen blijven langer zelfredzaam. De leerlingen werken in hun eigen wijk en doen werk waarmee ze van huis uit vertrouwd zijn. Ze zetten een stap naar werk en hoeven zich niet druk te maken over kosten, reiskostenvergoedingen of eventuele kinderopvang. Eenmaal gediplomeerd zijn ze formeel bevoegd en inzetbaar voor de gezondheidszorg.’
Achtergrond
Het idee van de Zorgwacht® is ontleend aan de stadswachten. Zij waren de ogen en oren voor de gemeentelijke diensten op het gebied van veiligheid in buurten en wijken. Deze mensen werden in de jaren ’90 met behoud van uitkering ingezet, wat resulteerde in doorstroming naar reguliere banen bij politie, stadstoezicht en beveiligingsbedrijven. Waarom geen zorgwachten toevoegen aan het rijtje parkeerwachten, stadswachten en milieuwachten? Dré Rennenberg van het Ouderen Appèl Eindhoven opperde in 2002 het idee voor kleinschalige zorg in de wijk. TransferiumCare, adviesbureau voor zorginnovatie, zag aanknopingspunten met 5 WMO-prestatievelden en adopteerde het idee. In 2007 startte de eerste Zorgwacht-pilot in Utrecht Overvecht.